Kiểm tra Ngữ văn lớp 10 chương trình mới: Khó ra đề đúng, hay

Nội dung chính [Ẩn]

Đề kiểm tra dễ mắc lỗi, học sinh gặp khó khăn khi làm bài
Bài kiểm tra, bài thi nên cho học sinh viết nghị luận xã hội

Việc ra đề đọc hiểu dùng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa sẽ gây khó khăn

Thông tin trang Tin giáo dục cập nhật, ngày 21 tháng 07 Bộ GD-ĐT đã có Công văn số 3175/BGDĐT-GDTrH nội dung về hướng dẫn đổi mới phương pháp dạy và kiểm tram đánh giá môn Ngữ văn ở Trường cấp 3.

Công văn có nội dung lưu ý trong đánh giá kết quả học tập cuối HK, cuối năm học, cuối cấp học, giáo viên cần tránh sử dụng lại những văn bản đã học trong SGK làm ngữ liệu xây dựng đề kiểm tra đọc hiểu và viết để đánh giá chính xác năng lực học sinh.

Điều này nhằm khắc phục được tình trang các bạn học sinh chỉ học thuộc bài hoặc sao chếp nội dung tài liệu có sẵn.

Đề kiểm tra dễ mắc lỗi, học sinh gặp khó khăn khi làm bài

Tuy vậy, giáo viên đã gặp không ít khó khăn với yêu cầu của Bộ về việc ra đề kiểm tra định kỳ môn Ngữ văn lớp 10 lấy ngữ liệu thơ ngoài chương trình SGK vì nguồn không có sẵn.

Một số giáo viên theo dõi tại những diễn đàn văn học, thấy đề mắc nhiều lỗi, học sinh khi làm bài sẽ gặp nhiều khó khăn, cụ thể:

Đề cho ngữ liệu là một đoạn thơ nhưng ghi nguồn nhầm lẫn. Ví dụ, đề yêu cầu phân tích một đoạn thơ trong bài Bài học đầu đời cho con (Đỗ Trung Quân) nhưng lại có câu kết “Sẽ không lớn nổi thành người”. Nguyên tác của bài thơ không có câu này mà do nhạc sĩ Giáp Văn Thạch khi phổ nhạc thành bài Quê hương thêm vào.

Đề không có nguồn tác giả, tác phẩm và một số từ ngữ khó. Ví dụ, đề cho bài Chiều xuân nhưng không để tác giả Anh Thơ, tác phẩm được ra đời trong hoàn cảnh nào. Một số từ ngưc có thể HS ở phía nam không hiểu được, thường thấy ở làng quê Bắc Bộ như “mưa đổ bụi”. “chòm xoan”.

Một số đề cho ngữ liệu thơ và xây dựng với 8 cầu hỏi hình thức trắc nghiệm khách quan, song tính mỗi câu 0.5 điểm (tổng 4 điểm) là quá cao, học sinh có thể đánh “lụi” đúng phương án là dễ dàng lấy điểm.

Hơn nữa, văn chương là nghệ thuật ngôn từ, mỗi HS sẽ có một hướng cảm nhận khác nhau về nội dung, nghệ thuật bài thơ. Rất khó để áp dụng một số phương án theo kiểu A, B, C, D cho sẵn.

Nhiều giáo viên cho hay, thơ ca Việt Nam thật sự rất phong phú, đa dạng nhưng không dễ dàng để chọn được 1 bài phù hợp cho học sinh làm bài kiểm tra. Như các bài thơ hay thì khó truy nguồn (bài thơ in ở đâu, đăng ở báo truyền thông nào) nên thầy cô càng e dè trong việc đưa vào đề kiểm tra.

Bài kiểm tra, bài thi nên cho học sinh viết nghị luận xã hội

Ở phần kiến thức ngữ văn, sách giáo khoa chỉ cung cấp một số phạm vi kiến thức ít ỏi, như chủ thể trữ tình, vần và nhịp, từ ngữ, hình ảnh trong thơ. Yêu cầu học sinh phải viết văn bản nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và những nét đặc sắc về nghệ thuật của một bài thờ là quá sức đối với các bạn học sinh.

Giáo viên lấy ví dụ yêu cầu học sinh phân tích, cảm nhận bài thơ Cảnh ngày hè của nhà thơ Nguyễn Trãi, thầy cô cần thông tin kỹ về tác giả và sự nghiệp văn thơ của ông, trong đó nên làm nổi bậc một bậc anh hùng dân tộc (Nguyễn Trãi), một nhân vật toàn tài hiếm có nhưng lại phải chịu những oan khiên dưới thời phong kiến. Nguyễn Trãi là một nhà thơ, nhà văn kiệt xuất được UNESCO công nhận là danh nhân VHTG, với đóng góp to lớn cho sự phát triển của văn hóa, văn học dân tộc.

Nếu nội dung đề kiểm tra chỉ ra văn bản thơ, học sinh viết bài chẳng khác nào cưỡi ngựa xem hoa. Thậm chí. Nhiều bạn không thể phân tích được vì không hiểu những từ ngữ: “Rồi” (rãnh rỗi), “hòe”, “thành tựu”, “hồng liên” (các loài hoa), “tịch dương” (chiều tà) hay điển tích điển cố “Ngu cầm” (cây đàn của vua Nghiêu vua Thuấn, thời cổ đại Trung Hoa).

Bởi vậy, học sinh cần được thông tin đầy đủ một số kiến thức lý luận văn học nhất định mới có khả năng phân tích, cảm nhận thơ khi viết bài.

Giáo viên dạy văn chương trình THPT - Pasteur Highschool và nhiều giáo viên khác cho ý kiến rằng, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần quy định hình thức kiểm tra, đánh giá đối với chương trinh môn Ngữ văn theo hướng viết bài nghị luận xã hội. Chẳng hạn yêu cầu học sinh viết bài luận 500 chữ, 1.200 chữ cho bài kiểm tra, bài thi thì việc học môn Ngưc văn lớp 10 sẽ nhẹ nhàng, thực tế và hiệu quả hơn rất nhiều.

Nguồn: pasteurschool.edu.vn Tổng hợp